Khi mua tài sản hoặc thực hiện đầu tư, cá nhân và doanh nghiệp có thể huy động vốn qua ba phương thức chính: sử dụng vốn chủ sở hữu, vay nợ, và hợp đồng thuê. Trong bài viết này, VC Futures sẽ giới thiệu về cách sử dụng nợ để đầu tư, hay còn gọi là đòn bẩy tài chính. Cùng khám phá vì sao đòn bẩy tài chính lại trở thành lựa chọn ưu tiên của nhiều nhà đầu tư.
Đòn bẩy tài chính là gì?
Đòn bẩy tài chính là việc sử dụng tiền vay (nợ) để tài trợ cho việc mua tài sản, với kỳ vọng rằng thu nhập hoặc lợi nhuận từ tài sản đó sẽ cao hơn chi phí vay.
Việc áp dụng đòn bẩy cho phép nhà đầu tư có thể thu được lợi nhuận tiềm năng từ các khoản đầu tư chỉ bằng một phần nhỏ vốn tự có. Các khoản vay này có thể từ ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính.
Ngân hàng và các tổ chức tài chính sẽ giới hạn mức độ rủi ro và đòn bẩy mà họ sẵn sàng cung cấp, với các hình thức cho vay phổ biến:
Cho vay đảm bảo bằng tài sản: Người vay sử dụng tài sản làm thế chấp cho khoản vay.
Cho vay dựa trên dòng tiền: Khoản vay được cấp dựa trên dòng tiền trong quá khứ và dự báo tương lai mà không yêu cầu tài sản thế chấp. Tuy nhiên, nếu dòng tiền giảm, khả năng trả nợ của doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn.
Đầu tư vào chứng khoán: Nhà đầu tư có thể sử dụng đòn bẩy để mua cổ phiếu thông qua vay ký quỹ, quyền chọn, hoặc hợp đồng tương lai.
Dù đòn bẩy có thể làm tăng lợi nhuận từ khoản đầu tư, nhưng nếu đầu tư không hiệu quả, nó cũng có thể làm tăng rủi ro và tổn thất.
Cách tính đòn bẩy tài chính trong đầu tư
Có nhiều tỷ lệ đòn bẩy tài chính được sử dụng để đo lường mức độ ảnh hưởng của đòn bẩy đến các khoản đầu tư. Sau đây là một số phương pháp tính toán phổ biến:
Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu (Debt-to-Equity Ratio): Đo lường mức độ phụ thuộc vào nợ của công ty bằng cách chia tổng nợ cho vốn chủ sở hữu.
Hệ số vốn chủ sở hữu (Equity Multiplier): Tỷ lệ giữa tổng tài sản và tổng vốn chủ sở hữu, phản ánh cách thức công ty sử dụng vốn để tài trợ cho các tài sản.
Mức độ đòn bẩy tài chính (Financial Leverage Ratio): Đo lường mức độ ảnh hưởng của thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS) đối với thay đổi thu nhập trước lãi vay và thuế (EBIT).
Tỷ lệ đòn bẩy nợ trên EBITDA: So sánh tổng nợ với thu nhập trước lãi vay, thuế, khấu hao và khấu hao (EBITDA).
Ý nghĩa của việc sử dụng đòn bẩy tài chính
Đòn bẩy tài chính không chỉ có lợi cho các nhà đầu tư cá nhân mà còn là công cụ quan trọng cho doanh nghiệp, giúp:
Bù đắp sự thiếu hụt vốn để duy trì hoạt động và nắm bắt cơ hội tăng trưởng.
Giảm thuế: Khoản vay và lãi suất sẽ được tính vào chi phí tài chính của doanh nghiệp và có thể khấu trừ thuế.
Tăng trưởng nhanh chóng: Đòn bẩy giúp gia tăng lợi nhuận nhanh chóng nếu được sử dụng hiệu quả.
Ưu điểm và nhược điểm của đòn bẩy tài chính
Ưu điểm
Tối ưu hóa lợi nhuận: Đòn bẩy cho phép các cá nhân và doanh nghiệp sử dụng vốn vay để mở rộng các khoản đầu tư mà không cần phải bỏ ra toàn bộ vốn tự có.
Thúc đẩy tăng trưởng: Đối với các doanh nghiệp, đòn bẩy có thể giúp thực hiện các khoản đầu tư lớn như mua sắm thiết bị mới, mở rộng văn phòng, hoặc nâng cấp công nghệ mà không cần vốn chủ sở hữu quá lớn.
Nhược điểm
Dù đòn bẩy mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro lớn:
Rủi ro thua lỗ: Nếu khoản đầu tư không mang lại kết quả như mong đợi, đòn bẩy có thể làm tăng lỗ gấp nhiều lần. Ví dụ, khi giá trị cổ phiếu giảm, số tiền mất mát có thể lớn hơn nhiều so với bình thường nếu sử dụng tỷ lệ đòn bẩy cao.
Khó khăn trong thanh toán nợ: Nếu doanh thu giảm hoặc không đạt kỳ vọng, công ty hoặc nhà đầu tư có thể gặp khó khăn trong việc trả nợ và có nguy cơ bị vỡ nợ.
Rủi ro thanh lý tài sản thế chấp: Đối với các khoản vay có tài sản thế chấp, nhà đầu tư hoặc doanh nghiệp có thể phải đối mặt với việc thanh lý tài sản nếu không đủ khả năng trả nợ.
Để sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả, nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố rủi ro và lợi ích. Khi sử dụng đòn bẩy, cần phải có chiến lược quản lý rủi ro rõ ràng và đảm bảo rằng khoản vay không vượt quá khả năng chi trả của doanh nghiệp hoặc cá nhân.
Đòn bẩy tài chính là công cụ mạnh mẽ giúp tăng trưởng nhanh chóng và tối ưu hóa lợi nhuận. Tuy nhiên, việc sử dụng đòn bẩy cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, vì vậy, cần phải có sự tính toán và quản lý rủi ro chặt chẽ. Hãy luôn cân nhắc các yếu tố như khả năng thanh toán nợ và biến động của thị trường trước khi quyết định sử dụng đòn bẩy trong đầu tư.
