Lãi suất là một trong những yếu tố quan trọng mà người vay cần quan tâm khi lựa chọn các gói vay ngân hàng. Trong đó, lãi suất thả nổi là một hình thức lãi suất phổ biến, có thể mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng tiềm ẩn không ít rủi ro. Vậy lãi suất thả nổi là gì? Cách tính ra sao? Những ưu, nhược điểm cần lưu ý trước khi quyết định vay vốn theo lãi suất thả nổi? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây!
Lãi suất thả nổi là gì?
Lãi suất thả nổi (Floating Interest Rate) là loại lãi suất không cố định mà thay đổi theo thời gian, biến động dựa trên thị trường tài chính.
Khi khách hàng vay vốn theo lãi suất thả nổi, mức lãi suất sẽ không giữ nguyên trong suốt thời hạn vay mà sẽ được điều chỉnh định kỳ (thường là 3, 6 hoặc 12 tháng/lần) dựa trên một lãi suất tham chiếu. Điều này có nghĩa là:
Khi lãi suất thị trường tăng, lãi suất khoản vay cũng tăng.
Khi lãi suất thị trường giảm, khách hàng được hưởng lãi suất thấp hơn.
Hình thức lãi suất này được áp dụng phổ biến trong các khoản vay mua nhà, vay tiêu dùng, vay kinh doanh và cả một số khoản vay doanh nghiệp.
Công thức tính lãi suất thả nổi
Lãi suất thả nổi được tính theo công thức:
Lãi suất thả nổi = Lãi suất tham chiếu + Biên độ
Trong đó:
Lãi suất tham chiếu: Là mức lãi suất cơ sở do ngân hàng quy định, có thể dựa vào lãi suất tiết kiệm hoặc lãi suất liên ngân hàng.
Biên độ: Là mức lãi suất cố định do ngân hàng thêm vào lãi suất tham chiếu, thường dao động từ 2% – 4%/năm.
Ví dụ cụ thể:
Ngân hàng A công bố lãi suất tham chiếu là 6%/năm và biên độ là 3%/năm.
Khi đó, lãi suất vay vốn sẽ là: 6% + 3% = 9%/năm.
Nếu lãi suất tham chiếu tăng lên 7%/năm, lãi suất khoản vay cũng tăng lên: 7% + 3% = 10%/năm.
Như vậy, số tiền lãi mà khách hàng phải trả có thể thay đổi theo từng kỳ điều chỉnh.
Ưu điểm của lãi suất thả nổi
1. Hưởng lợi khi lãi suất giảm
Nếu lãi suất thị trường giảm, khách hàng sẽ được hưởng mức lãi suất thấp hơn, giúp tiết kiệm chi phí vay vốn.
2. Mức lãi suất khởi điểm thấp hơn lãi suất cố định
So với lãi suất cố định, lãi suất thả nổi thường có mức khởi điểm thấp hơn, giúp khách hàng giảm áp lực tài chính ban đầu.
3. Minh bạch và linh hoạt
Lãi suất thả nổi được tính dựa trên công thức rõ ràng, giúp người vay dễ dàng theo dõi biến động lãi suất và đánh giá chi phí khoản vay.
4. Phù hợp với các khoản vay ngắn hạn
Hình thức lãi suất này thường có lợi cho các khoản vay ngắn hạn, khi biến động lãi suất chưa quá lớn và người vay có thể tận dụng mức lãi suất thấp.
5. Tăng khả năng tiếp cận vốn vay
Nhờ mức lãi suất ban đầu thấp hơn, khách hàng có thể vay với số tiền lớn hơn so với khi áp dụng lãi suất cố định.
Nhược điểm của lãi suất thả nổi
1. Rủi ro khi lãi suất tăng
Nếu lãi suất thị trường tăng, người vay sẽ phải chịu mức lãi suất cao hơn, làm tăng chi phí trả nợ.
2. Khó dự đoán được tổng chi phí vay trong dài hạn
Do lãi suất có thể thay đổi theo từng kỳ điều chỉnh, người vay khó có thể lập kế hoạch tài chính dài hạn một cách chính xác.
3. Áp lực tài chính khi lãi suất biến động mạnh
Khi thị trường có biến động lớn, lãi suất thả nổi có thể tăng cao bất ngờ, dẫn đến số tiền phải trả mỗi kỳ vượt quá khả năng tài chính của người vay.
4. Không phù hợp với những người có tài chính không ổn định
Nếu bạn có nguồn thu nhập không ổn định hoặc không thể chịu được áp lực tài chính khi lãi suất tăng, thì lãi suất thả nổi có thể không phải lựa chọn tối ưu.
Những yếu tố cần cân nhắc trước khi chọn vay vốn theo lãi suất thả nổi
Trước khi quyết định vay theo lãi suất thả nổi, khách hàng cần xem xét các yếu tố sau:
Nhu cầu vay và thời hạn khoản vay:
Nếu vay ngắn hạn, lãi suất thả nổi có thể là lựa chọn phù hợp.
Nếu vay dài hạn, cần tính đến rủi ro biến động lãi suất.
Xu hướng thị trường lãi suất:
Nếu lãi suất đang có xu hướng giảm hoặc ổn định, lãi suất thả nổi có thể giúp tiết kiệm chi phí.
Nếu lãi suất có xu hướng tăng, khách hàng có thể cân nhắc lãi suất cố định để tránh rủi ro.
Khả năng tài chính cá nhân:
Nếu bạn có khả năng tài chính tốt và có thể xoay sở khi lãi suất tăng, thì lãi suất thả nổi có thể mang lại lợi ích.
Nếu tài chính không ổn định, lãi suất cố định có thể là lựa chọn an toàn hơn.
Chính sách của từng ngân hàng:
Mỗi ngân hàng có cách tính lãi suất tham chiếu và biên độ khác nhau. Vì vậy, trước khi vay vốn, khách hàng nên tham khảo kỹ lưỡng và so sánh giữa các ngân hàng để chọn ra phương án phù hợp nhất.
Lãi suất thả nổi là một lựa chọn phổ biến khi vay vốn, đặc biệt là trong các khoản vay mua nhà, vay kinh doanh và vay tiêu dùng. Hình thức lãi suất này có thể giúp khách hàng tiết kiệm chi phí khi lãi suất thị trường giảm nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro nếu lãi suất tăng. Vì vậy, trước khi lựa chọn, khách hàng cần cân nhắc kỹ về khả năng tài chính và xu hướng thị trường để có quyết định hợp lý.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về lãi suất thả nổi và có thêm thông tin hữu ích để đưa ra quyết định tài chính phù hợp.
