Một trong những câu hỏi lớn mà các nhà giao dịch và những người mới bước vào lĩnh vực giao dịch hàng hóa thường thắc mắc là: Tại sao lại có nhiều tháng kỳ hạn và tại sao hợp đồng lại có đáo hạn?
Tính chất của đáo hạn hợp đồng
Đáo hạn hợp đồng trong giao dịch hàng hóa phái sinh là thời điểm mà các điều khoản của hợp đồng được thực hiện. Đây là thời gian kết thúc của hợp đồng tương lai (futures contract), lúc mà người mua và người bán phải thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng của mình, có thể là nhận hoặc giao hàng hóa, hoặc thực hiện thanh toán bằng tiền mặt.
Trong trường hợp hợp đồng không được thực hiện trước ngày đáo hạn, các bên có thể phải thực hiện giao dịch theo hình thức chuyển giao vật chất hoặc thanh toán tiền mặt (tuỳ theo thỏa thuận).
Bảo quản hàng hóa
Trong các hợp đồng giao dịch hàng hóa, đặc biệt là các hợp đồng tương lai có giao hàng, việc bảo quản hàng hóa trở thành một yếu tố quan trọng. Hàng hóa thường được lưu kho tại các kho chuyên dụng hoặc các điểm giao nhận được chỉ định. Hàng hóa, đặc biệt là nông sản, về mặt vật chất, có thể được bảo quản và lưu giữ trong một thời gian dài. Tuy nhiên, về mặt chất lượng và giá trị vô hình, phẩm chất của hàng hóa chỉ đạt mức độ cao nhất trong một biên độ thời gian nhất định. Nếu kéo dài quá thời hạn này, hàng hóa có thể bị hư hại, kém chất lượng, không đủ tiêu chuẩn lưu thông hoặc không thể định giá chính xác sự tiêu hao chất lượng.
Mặc dù hầu hết các giao dịch hàng hóa phái sinh được thực hiện bằng thanh toán tiền mặt, một số hợp đồng yêu cầu giao nhận thực tế hàng hóa. Hệ thống kho bãi và bảo quản này phải đảm bảo điều kiện lưu trữ thích hợp để hàng hóa không bị hư hại hoặc mất giá trị. Ví dụ, cà phê chỉ được niêm yết trong 24-27 tháng, không niêm yết dài hơn thời gian này. Trong hơn 2 năm niêm yết đó, chia làm nhiều thời gian đáo hạn khác nhau vì nhiều lý do.
Tại sao có nhiều tháng kỳ hạn
Các hợp đồng tương lai có nhiều tháng kỳ hạn khác nhau nhằm tạo sự linh hoạt cho nhà đầu tư và các doanh nghiệp. Mỗi tháng kỳ hạn đại diện cho một thời điểm đáo hạn khác nhau, cho phép các bên giao dịch lựa chọn thời gian đáo hạn phù hợp với chiến lược và mục tiêu của họ.
Các tháng kỳ hạn này cũng phản ánh tính chu kỳ của nhiều loại hàng hóa, đặc biệt là các hàng hóa có tính mùa vụ, như nông sản, dầu mỏ, hay kim loại. Bằng cách có nhiều tháng kỳ hạn, các nhà đầu tư có thể tiếp cận thị trường với các mức giá khác nhau và thực hiện các chiến lược phòng ngừa rủi ro tốt hơn.
Lợi ích của đáo hạn hợp đồng
Quản lý chất lượng
Đáo hạn hợp đồng đảm bảo hàng hóa duy trì chất lượng tốt nhất trong suốt quá trình giao dịch, giúp định giá hàng hóa chính xác hơn, phản ánh đúng giá trị thực tế và tiêu hao chất lượng.
Quản lý rủi ro
Đáo hạn hợp đồng cung cấp cơ hội để các nhà đầu tư và các công ty phòng ngừa rủi ro về giá hàng hóa trong tương lai. Khi đến gần đáo hạn, các bên có thể điều chỉnh hoặc đóng các vị thế của mình để hạn chế thiệt hại do biến động giá.
Cơ hội lợi nhuận
Nhà đầu tư có thể thu lợi từ sự chênh lệch giữa giá hợp đồng hiện tại và giá hợp đồng đáo hạn. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những nhà đầu tư sử dụng chiến lược đầu cơ.
Thanh toán tiền mặt
Thay vì nhận hàng hóa thực tế, nhiều hợp đồng phái sinh cho phép thanh toán bằng tiền mặt, giúp các nhà đầu tư dễ dàng thực hiện giao dịch mà không cần lo lắng về vấn đề bảo quản hay vận chuyển hàng hóa.
Tính thanh khoản
Đáo hạn hợp đồng giúp tạo ra các đợt giao dịch cao, từ đó cải thiện tính thanh khoản trên thị trường. Các nhà đầu tư có thể dễ dàng tham gia và thoái vốn khi cần thiết.
Đáo hạn hợp đồng là một phần quan trọng trong giao dịch hàng hóa phái sinh, cung cấp cơ hội để thực hiện các quyết định đầu tư hoặc phòng ngừa rủi ro. Việc có nhiều tháng kỳ hạn giúp các nhà đầu tư linh hoạt hơn trong việc chọn lựa thời điểm giao dịch phù hợp với nhu cầu và mục tiêu của mình.
Đáo hạn hợp đồng không chỉ là một khía cạnh kỹ thuật trong giao dịch hàng hóa, mà còn là yếu tố quan trọng đảm bảo chất lượng và giá trị hàng hóa trong suốt quá trình giao dịch.
