Trong phân tích kỹ thuật chứng khoán, việc nhận diện và đánh giá đúng các tín hiệu thị trường là rất quan trọng đối với các nhà đầu tư. Một trong những chỉ báo hữu ích trong việc phân tích xu hướng giá là On Balance Volume (OBV). Vậy chỉ báo OBV là gì, cách sử dụng nó như thế nào và tại sao nó lại quan trọng trong giao dịch? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1. Chỉ báo OBV (On Balance Volume) là gì?
OBV (On Balance Volume) là một chỉ báo kỹ thuật được phát triển bởi Joseph Granville vào những năm 1960. Chỉ báo này sử dụng khối lượng giao dịch (volume) để đo lường dòng tiền vào và ra của một tài sản. Nguyên lý cơ bản của OBV là:
Khi giá của một cổ phiếu hoặc tài sản tăng, khối lượng giao dịch cũng tăng, điều này cho thấy có sự tham gia mạnh mẽ của các nhà đầu tư vào xu hướng giá tăng.
Ngược lại, khi giá giảm và khối lượng giao dịch cũng giảm, OBV cho thấy rằng thị trường đang thiếu sức mạnh và xu hướng giảm có thể tiếp tục.
Cách tính OBV rất đơn giản:
Nếu giá đóng cửa của ngày hôm nay cao hơn giá đóng cửa của ngày hôm qua, OBV sẽ tăng bằng khối lượng giao dịch của ngày hôm nay.
Nếu giá đóng cửa của ngày hôm nay thấp hơn ngày hôm qua, OBV sẽ giảm đi bằng khối lượng giao dịch của ngày hôm nay.
Nếu giá đóng cửa không thay đổi, OBV sẽ không thay đổi.
2. Cách tính chỉ báo OBV
Để tính OBV, bạn chỉ cần áp dụng công thức sau:
Khi giá đóng cửa của phiên giao dịch hiện tại > giá đóng cửa của phiên giao dịch trước đó thì giá trị OBV được tính theo công thức.
OBV hiện tại = OBV phiên trước + Khối lượng giao dịch hiện tại
Khi giá đóng cửa của phiên giao dịch hiện tại < giá đóng cửa của phiên giao dịch trước đó thì giá trị OBV là
OBV hiện tại = OBV phiên trước – Khối lượng giao dịch hiện tại
Nếu giá đóng cửa phiên hôm trước bằng giá đóng cửa phiên hôm nay thì:
Giá trị OBV trước = Giá trị OBV hiện tại
Chỉ báo OBV sẽ có sự biến động theo khối lượng giao dịch, giúp các nhà đầu tư nhận diện được xu hướng dòng tiền.
3. Cách sử dụng OBV trong giao dịch
OBV chủ yếu được sử dụng để xác định sự xác nhận hoặc mâu thuẫn giữa xu hướng giá và dòng tiền. Dưới đây là một số cách sử dụng OBV hiệu quả:
a) Xác nhận xu hướng giá
OBV có thể được sử dụng để xác nhận xu hướng giá hiện tại. Nếu OBV đang tăng và giá cũng đang tăng, điều này chứng tỏ rằng có sự đồng thuận giữa dòng tiền và xu hướng giá, và xu hướng này có khả năng tiếp tục.
Xu hướng tăng: Khi OBV tăng và giá cổ phiếu hoặc tài sản cũng tăng, điều này chứng tỏ rằng khối lượng giao dịch đang tăng theo xu hướng giá. Các nhà đầu tư có thể tiếp tục mua vào hoặc duy trì vị thế mua.
Xu hướng giảm: Nếu OBV giảm trong khi giá cũng giảm, điều này cho thấy rằng xu hướng giảm có sự hỗ trợ từ dòng tiền, có thể tiếp tục duy trì vị thế bán.
b) Phát hiện phân kỳ
Phân kỳ giữa giá và OBV có thể cung cấp tín hiệu đảo chiều của thị trường.
Phân kỳ tăng: Khi giá cổ phiếu giảm, nhưng OBV lại tăng, điều này cho thấy dòng tiền đang vào thị trường mặc dù giá đang giảm. Đây có thể là tín hiệu cho thấy xu hướng giảm sẽ đảo chiều thành tăng.
Phân kỳ giảm: Khi giá cổ phiếu tăng, nhưng OBV lại giảm, điều này báo hiệu rằng dòng tiền không tham gia vào xu hướng giá tăng và có thể xảy ra sự đảo chiều giá giảm trong tương lai.
c) Sử dụng OBV để xác định mức hỗ trợ và kháng cự
OBV cũng có thể được sử dụng để xác định các mức hỗ trợ và kháng cự quan trọng. Khi OBV vượt qua mức cao trước đó, điều này có thể cho thấy sự tiếp tục của xu hướng tăng. Ngược lại, nếu OBV không thể vượt qua mức cao trước đó trong một xu hướng tăng, có thể là tín hiệu cảnh báo sự suy yếu của xu hướng và khả năng đảo chiều.
4. Những lợi ích và hạn chế khi sử dụng OBV
Những lợi ích khi sử dụng chỉ báo On Balance Volume (OBV) trong phân tích kỹ thuật:
Đơn giản và dễ hiểu: OBV rất dễ tính toán và không yêu cầu sử dụng quá nhiều công cụ phức tạp. Chỉ báo này có thể dễ dàng được tích hợp vào hầu hết các nền tảng giao dịch.
Dự đoán xu hướng dòng tiền: OBV giúp nhà đầu tư xác định dòng tiền đang vào hoặc ra khỏi thị trường, từ đó dự đoán được khả năng tiếp tục hay đảo chiều của xu hướng giá.
Dễ dàng kết hợp với các chỉ báo khác: OBV có thể được sử dụng kết hợp với các chỉ báo kỹ thuật khác như Moving Average (MA) hoặc RSI để tăng độ chính xác của tín hiệu.
Mặc dù OBV là một công cụ hữu ích trong phân tích kỹ thuật, nhưng cũng có một số hạn chế cần lưu ý:
Chỉ báo lagging: OBV là một chỉ báo theo sau giá, nghĩa là nó không cung cấp tín hiệu trước khi xu hướng giá thay đổi, mà chỉ phản ánh tình hình hiện tại.
Phụ thuộc vào khối lượng giao dịch: OBV chỉ có thể cung cấp thông tin chính xác khi có sự thay đổi mạnh mẽ trong khối lượng giao dịch. Nếu khối lượng giao dịch không biến động nhiều, OBV sẽ không cung cấp nhiều thông tin hữu ích.
Chỉ báo OBV (On Balance Volume) là một công cụ quan trọng trong phân tích kỹ thuật, giúp các nhà đầu tư hiểu rõ hơn về dòng tiền và xác định xu hướng giá. OBV không chỉ giúp xác nhận xu hướng hiện tại mà còn hỗ trợ phát hiện những dấu hiệu phân kỳ, báo hiệu sự thay đổi trong xu hướng. Tuy nhiên, OBV nên được kết hợp với các công cụ và chỉ báo khác để tăng độ chính xác trong việc đưa ra quyết định giao dịch. Bằng cách hiểu và sử dụng đúng chỉ báo OBV, các nhà đầu tư có thể tối ưu hóa chiến lược giao dịch và nâng cao khả năng đạt được lợi nhuận bền vững.
