Bạn đã bao giờ nghe đến giao dịch Futures (hợp đồng tương lai) nhưng chưa hiểu rõ nó hoạt động như thế nào? Đây là một hình thức đầu tư phổ biến, cho phép bạn dự đoán xu hướng giá của các loại tài sản như hàng hóa, chỉ số chứng khoán, tiền tệ hay tiền điện tử. Không cần sở hữu trực tiếp tài sản, bạn vẫn có thể mua (long) khi kỳ vọng giá tăng hoặc bán (short) khi dự đoán giá giảm.
Vậy giao dịch Futures có rủi ro không? Làm sao để tận dụng lợi thế đòn bẩy tài chính mà không bị “cháy tài khoản”? Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá từ A-Z về Futures Trading, từ khái niệm, cách thức hoạt động cho đến chiến lược giao dịch hiệu quả.
Định nghĩa
Hợp đồng tương lai là các hợp đồng mua hoặc bán một tài sản cơ sở cụ thể vào một ngày xác định trong tương lai. Tài sản cơ sở có thể là hàng hóa, chứng khoán, hoặc công cụ tài chính khác.
Giao dịch Futures là gì?
Giao dịch Futures là các hợp đồng mua hoặc bán một tài sản cơ sở cụ thể vào một ngày trong tương lai. Tài sản cơ sở có thể là hàng hóa, chứng khoán, hoặc công cụ tài chính khác. Giao dịch hợp đồng tương lai yêu cầu người mua phải mua hoặc người bán phải bán tài sản cơ sở với giá đã xác định trước, bất kể giá thị trường vào ngày hết hạn.

- Xem thêm: Giao Dịch Forex Cho Người Mới Bắt Đầu
Giao dịch hợp đồng tương lai thường đề cập đến các hợp đồng mà tài sản cơ sở là chứng khoán trong thị trường chứng khoán. Những hợp đồng này dựa trên giá trị trong tương lai của cổ phiếu của một công ty cụ thể hoặc một chỉ số chứng khoán như S&P 500, Dow Jones Industrial Average, hoặc Nasdaq.
Giao dịch hợp đồng tương lai trên các sàn giao dịch như Chicago Mercantile Exchange có thể bao gồm các “tài sản” cơ sở như hàng hóa vật lý, trái phiếu, hoặc sự kiện thời tiết.
Điểm cần lưu ý trong giao dịch Futures
Hợp đồng tương lai là các công cụ phái sinh, là các hợp đồng tài chính có giá trị dựa trên sự thay đổi giá của tài sản cơ sở.
Giao dịch hợp đồng tương lai trên thị trường chứng khoán yêu cầu người mua phải mua hoặc người bán phải bán cổ phiếu hoặc nhóm cổ phiếu vào một ngày và giá xác định trước trong tương lai.
Hợp đồng tương lai giúp bảo vệ khỏi các biến động giá của cổ phiếu của một công ty, một nhóm cổ phiếu, hoặc một chỉ số nhằm ngăn ngừa tổn thất từ những thay đổi giá không thuận lợi.
Tài sản cơ sở
Các nhà giao dịch hợp đồng tương lai có thể “khóa” giá của tài sản cơ sở. Các hợp đồng này có ngày hết hạn và giá đã biết từ trước. Hợp đồng tương lai chứng khoán có ngày hết hạn cụ thể và được tổ chức theo từng tháng. Các tài sản cơ sở trong hợp đồng tương lai có thể bao gồm:
– Hợp đồng tương lai hàng hóa với các hàng hóa cơ sở như dầu thô, khí tự nhiên, ngô và lúa mì
– Hợp đồng tương lai tiền điện tử dựa trên các tài sản như Bitcoin hoặc Ethereum
– Hợp đồng tương lai tiền tệ, bao gồm cả đồng euro và bảng Anh
– Hợp đồng tương lai năng lượng, với các tài sản cơ sở bao gồm dầu thô, khí tự nhiên, xăng và dầu sưởi
– Hợp đồng tương lai chứng khoán, dựa trên cổ phiếu và nhóm cổ phiếu giao dịch trên thị trường
– Hợp đồng tương lai lãi suất, dự đoán hoặc bảo vệ trái phiếu kho bạc và các trái phiếu khác trước các thay đổi lãi suất trong tương lai
– Hợp đồng tương lai kim loại quý như vàng và bạc
– Hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán với các tài sản cơ sở như chỉ số S&P 500
Người mua hợp đồng tương lai phải sở hữu các cổ phiếu hoặc cổ phần của tài sản cơ sở vào thời điểm hết hạn, không phải trước đó. Người mua hợp đồng tương lai có thể bán vị thế của họ trước khi hợp đồng hết hạn. Có sự khác biệt giữa hợp đồng quyền chọn và hợp đồng tương lai. Hợp đồng quyền chọn kiểu Mỹ cho phép người sở hữu có quyền nhưng không có nghĩa vụ mua hoặc bán tài sản cơ sở bất cứ lúc nào trước ngày hết hạn hợp đồng.
Cách Giao dịch Futures hoạt động
Giao dịch Futures được chuẩn hóa về số lượng, chất lượng và giao hàng tài sản, giúp việc giao dịch trên các sàn giao dịch hợp đồng tương lai trở nên khả thi. Chúng buộc người mua phải mua và bên bán phải bán cổ phiếu hoặc cổ phần trong một chỉ số vào một ngày và giá đã được xác định trước. Điều này đảm bảo tính minh bạch của thị trường, tăng tính thanh khoản và giúp tạo ra giá chính xác.
Hợp đồng tương lai chứng khoán có ngày hết hạn cụ thể và được tổ chức theo tháng. Ví dụ, hợp đồng tương lai của một chỉ số lớn như S&P 500 có thể có các hợp đồng hết hạn vào các tháng Ba, Sáu, Chín và Mười Hai.
Hợp đồng có ngày hết hạn gần nhất được gọi là hợp đồng “tháng trước”, thường có hoạt động giao dịch nhiều nhất. Khi hợp đồng gần hết hạn, các nhà giao dịch muốn duy trì vị thế thường sẽ “cuộn” sang hợp đồng tháng tiếp theo. Các nhà giao dịch ngắn hạn thường làm việc với các hợp đồng tháng trước, trong khi các nhà đầu tư dài hạn có thể tìm kiếm các hợp đồng dài hạn hơn.
Khi giao dịch hợp đồng tương lai của chỉ số S&P 500, các nhà giao dịch có thể mua một hợp đồng tương lai, đồng ý mua cổ phiếu trong chỉ số đó với giá xác định trước sau sáu tháng. Nếu chỉ số tăng, giá trị hợp đồng tương lai sẽ tăng và họ có thể bán hợp đồng để thu lợi nhuận trước ngày hết hạn. Việc bán hợp đồng tương lai diễn ra theo cách ngược lại. Nếu các nhà giao dịch tin rằng một cổ phiếu cụ thể sẽ giảm và bán hợp đồng tương lai, và thị trường giảm đúng như dự đoán, họ có thể mua lại hợp đồng với giá thấp hơn, kiếm lợi từ sự chênh lệch.
Khi thanh toán một hợp đồng tương lai, phương thức thanh toán phụ thuộc vào tài sản. Giao hàng vật lý là tiêu chuẩn đối với các hàng hóa như dầu, vàng hoặc lúa mì. Tuy nhiên, đối với các hợp đồng tương lai dựa trên cổ phiếu và chỉ số chứng khoán, phương thức thanh toán là bằng tiền mặt.
Đầu cơ
Hợp đồng tương lai cho phép các nhà giao dịch đầu cơ về giá hàng hóa. Nếu một nhà giao dịch mua hợp đồng tương lai và giá tăng lên trên giá hợp đồng ban đầu khi hết hạn, họ sẽ có lợi nhuận. Tuy nhiên, nhà giao dịch cũng có thể thua lỗ nếu giá hàng hóa thấp hơn mức giá mua trong hợp đồng tương lai. Trước khi hết hạn, hợp đồng tương lai (vị thế dài) có thể được bán với giá hiện tại, đóng vị thế dài.
Các nhà đầu tư cũng có thể chọn vị thế đầu cơ ngắn nếu họ dự đoán giá sẽ giảm. Nếu giá giảm, nhà giao dịch sẽ thực hiện một giao dịch đối ứng để đóng hợp đồng. Chênh lệch ròng sẽ được thanh toán vào ngày hết hạn hợp đồng. Nhà đầu tư có lãi nếu giá trị tài sản cơ sở thấp hơn giá hợp đồng và thua lỗ nếu giá hiện tại cao hơn giá hợp đồng.
Giả sử một nhà giao dịch chọn hợp đồng tương lai trên chỉ số S&P 500. Chỉ số là 5.000 điểm và hợp đồng tương lai có thời gian giao hàng sau ba tháng. Mỗi hợp đồng có giá $50 nhân với mức điểm của chỉ số, vì vậy giá trị của một hợp đồng là $250k (5.000 điểm × $50). Không có đòn bẩy, các nhà giao dịch sẽ cần $250k. Trong giao dịch hợp đồng tương lai, các nhà giao dịch chỉ cần đặt một khoản ký quỹ, một phần nhỏ của tổng giá trị hợp đồng.
Phòng ngừa rủi ro (Hedging)
Giao dịch hợp đồng tương lai có thể bảo vệ trước những biến động giá của tài sản cơ sở. Mục đích là ngăn ngừa tổn thất từ những thay đổi giá không thuận lợi thay vì đầu cơ. Giả sử một nhà quản lý quỹ đầu tư có một danh mục đầu tư trị giá 100 triệu đô la theo dõi chỉ số S&P 500. Lo ngại về sự biến động thị trường ngắn hạn, nhà quản lý quỹ sử dụng các hợp đồng tương lai S&P 500 để bảo vệ danh mục đầu tư khỏi một cuộc suy thoái thị trường có thể xảy ra.
Giả sử S&P 500 có giá 5.000 điểm và mỗi hợp đồng tương lai S&P 500 được tính theo chỉ số nhân với một hệ số nhân, giả sử là $250 mỗi điểm chỉ số. Vì danh mục đầu tư giống với S&P 500, giả sử tỷ lệ phòng ngừa là “một đối một”. Giá trị được phòng ngừa bởi một hợp đồng tương lai sẽ là 5.000 điểm × $250 = $1.250.000. Để phòng ngừa một danh mục đầu tư trị giá 100 triệu đô la, số hợp đồng tương lai cần có là $100.000.000 / $1.250.000 = khoảng 80 hợp đồng. Do đó, bán 80 hợp đồng tương lai sẽ giúp phòng
Ưu điểm
– Tiềm năng lợi nhuận từ đầu cơ
– Tính năng phòng ngừa rủi ro hữu ích
– Thuận lợi trong giao dịch
Nhược điểm
– Rủi ro cao do sử dụng đòn bẩy
– Bỏ lỡ các biến động giá khi phòng ngừa rủi ro
– Ký quỹ có thể là con dao hai lưỡi
Kết luận
Như một công cụ đầu tư, Giao dịch Futures mang lại lợi thế về đầu cơ giá và giảm thiểu rủi ro trước các suy thoái thị trường tiềm ẩn. Tuy nhiên, nó cũng có một số nhược điểm. Việc nhận vị thế đối nghịch khi phòng ngừa rủi ro có thể dẫn đến tổn thất thêm nếu dự đoán thị trường sai. Thêm vào đó, việc thanh toán giá hợp đồng tương lai hàng ngày làm gia tăng tính biến động, với giá trị đầu tư thay đổi đáng kể từ phiên giao dịch này sang phiên giao dịch khác.